قیر یک ماده چسبنده و نفتی است که از تصفیه نفت خام به دست می‌آید. این ماده از نظر خواص فیزیکی و شیمیایی، دارای تنوع بالایی است و در صنایع مختلف، کاربردهای گسترده‌ای دارد.
در این مقاله، به بررسی انواع قیر و کاربردهای آن در صنعت ساختمان‌سازی و راهسازی می‌پردازیم.
انواع قیر
قیرها را می‌توان بر اساس روش تولید، ویژگی‌ها و کاربرد به دسته‌های مختلفی تقسیم کرد. برخی از رایج‌ترین انواع قیر عبارتند از:
- قیر سنگ فرش آسفالت: این نوع قیر برای استفاده در مهندسی راه و داشتن ویژگی‌های صنعتی در شرایط آب و هوایی مختلف، قیر سنگ فرش آسفالت تصفیه و مخلوط می‌شود.
- قیرهای محلول: قیر محلول یکی از نواع قیر در راهسازی می باشد که در حلال (برش یا شار) به منظور دستیابی به روانی لازم برای استفاده، رقیق گردیده‌اند. سیالیت این قیرهای محلول به میزان سختی بیتومن و نسبت ماده رقیق‌کننده وابسته است.
- امولسیون‌های قیر: یک سیستم دوفازی که از دو مایع غیر قابل امتزاج تشکیل شده، شامل یکی از آن‌ها است که به شکل گلبول‌های ریز در مایع دیگر پخش می‌شود. در هنگامی که گلبول‌های جداگانه در آب به صورت یکنواخت پراکنده می‌شوند، امولسیون قیر به وجود می‌آید.
- قیر گرید نفوذی: این نوع فیر یکی از انواع قیر پالایشگاهی می باشد که آزمون نفوذ برای تعیین ویژگی‌های قیر بر اساس سختی صورت می‌گیرد. به همین دلیل این نوع قیر به عنوان قیر نفوذی شناخته می‌شود. گریدهای نفوذ قیر برای قیر جاده‌ای در بازه ۱۵ تا ۴۵۰ متغیر است. با این حال، استفاده بیشتری از قیر با محدوده نفوذ ۲۵ تا ۲۰۰ صورت می‌گیرد.
- قیر گرید اکسید شده: قیر پالایشگاه با فرآیند بیشتری تصفیه می‌شود. این فرآیند باعث تشکیل قیر اکسید شده می‌شود. در این فرآیند، هوا تحت فشار و با دمای کنترل‌شده‌وارد قیر می‌شود. از واکنش اکسیژن و بیتومن، ترکیبات با وزن مولکولی بالاتر تولید می‌شوند.
- قیر محلول یا کات بک قیر کات بک: یکی از انواع قیر در راهسازی است که ویسکوزیته آن با اضافه کردن یک روغن فرار موقتا کاهش می‌یابد. در نهایت، مواد فرار تبخیر می‌شوند و قیر ویسکوزیته اولیه خود را به‌دست می‌آورد.
- قیر اصلاح شده با پلیمر: قیر اصلاح شده با پلیمر یک نوع قیر است که با اصلاح استحکام و خواص رئولوژیکی آن، ممکن است ۲ تا ۸ درصد پلیمر به قیر اضافه شود. پلیمر مورد استفاده می‌تواند پلاستیکی یا لاستیکی باشد.
کاربردهای قیر
قیر در صنایع مختلف، کاربردهای گسترده‌ای دارد. مهم‌ترین کاربردهای قیر در صنعت ساختمان‌سازی و راهسازی عبارتند از:
- عایق‌کاری رطوبتی: قیر به عنوان یک عایق رطوبتی، در بام‌ها، پی‌ها، دیوارها و سایر سطوحی که در معرض رطوبت هستند، استفاده می‌شود.
- پوشش جاده‌ها: قیر به عنوان ماده اصلی در ساخت آسفالت، برای پوشش جاده‌ها و خیابان‌ها استفاده می‌شود.
- چسبندگی: قیر به عنوان یک چسب قوی، برای چسباندن مصالح مختلف در صنعت ساختمان‌سازی، مانند سنگ، آجر و چوب، استفاده می‌شود.
- پوشش‌های محافظ: قیر به عنوان یک پوشش محافظ، برای جلوگیری از خوردگی فلزات در سازه‌های مختلف، استفاده می‌شود.
- عایق صوت: قیر به عنوان یک عایق صوت، برای کاهش صدا در ساختمان‌ها و سایر سازه‌ها استفاده می‌شود.
مزایای استفاده از قیر
قیر دارای مزایای متعددی است که استفاده از آن را در صنایع مختلف، به خصوص در صنعت ساختمان‌سازی و راهسازی، توجیه‌پذیر می‌کند. برخی از مهم‌ترین مزایای قیر عبارتند از:
- ضد آب بودن: قیر به دلیل نفوذناپذیری بالا، از نفوذ آب به سطوح مختلف جلوگیری می‌کند.
- دوام بالا: قیر در برابر شرایط جوی مختلف، مانند گرما، سرما، بارش و نور خورش
معایب استفاده از قیر
در کنار مزایای متعددی که قیر دارد، استفاده از آن معایبی نیز به همراه دارد. برخی از مهم‌ترین معایب قیر عبارتند از:
- آلودگی محیط زیست: تولید و استفاده از قیر می‌تواند منجر به آلودگی هوا و آب شود.
- خطرات سلامتی: تماس با قیر گرم یا دود آن می‌تواند برای سلامتی انسان مضر باشد.
- قابلیت اشتعال: قیر یک ماده قابل اشتعال است و باید در هنگام حمل و نقل و استفاده از آن، احتیاط کرد.
نتیجه‌گیری
قیر یک ماده با ارزش با کاربردهای گسترده در صنعت ساختمان‌سازی و راهسازی است. با وجود معایبی که دارد، مزایای قیر آن را به یک ماده ضروری در این صنایع تبدیل کرده است. با پیشرفت تکنولوژی، روش‌های جدیدی برای تولید و استفاده از قیر ارائه می‌شود که می‌تواند به کاهش معایب و افزایش مزایای آن کمک کند.
منبع:B2n.ir/y60185
